Dankzij de Spaanse les had ik vanavond het voorrecht om een voorstelling van El color del camaleon bij te wonen in de fantastische nieuwe filmzalen van Cinema ZED. Voordat we met de ganse klas naar Cinema ZED afzakten, stond regisseur Andrés Lübbert ons persoonlijk te woord en konden we hem vragen stellen. In het Spaans uiteraard! (Weetje: de regisseur leerde op eigen initiatief Spaans toen hij 19 was.)

Het is alleszins lang geleden dat ik nog zo onder de indruk van een film was. El color del camaleon is een beklemmend werkstuk dat op een indirecte manier laat zien hoe onmenselijk dictatoriale regimes zijn. Tegelijkertijd is de documentaire een zeer persoonlijk verhaal over de zoektocht van een zoon naar zijn vader en een poging om een dialoog over het verleden op te starten. De documentaire draait volledig rond de vader van regisseur Andrés Lübbert, een Chileen die het regime van Pinochet ontvluchtte en via een Oost-Duitse omweg in Leuven terecht kwam. Jarenlang kon Jorge Lübbert, de vader van de regisseur, door het trauma dat hij opliep niet vertellen over wat er met hem gebeurd was. Uiteindelijk blijkt dat Jorge Lübbert opgeleid werd door de geheime dienst en aan de meest gruwelijke marteltechnieken werd blootgesteld om hem ongevoelig te maken en hem als instrument van het regime in te zetten. Gelukkig kon hij dankzij de hulp van de Oost-Duitse ambassade en het feit dat hij over een Duits paspoort beschikte, vluchten.

De film raakte echt een gevoelige snaar bij mij, vooral omdat het verhaal zo brandend actueel is. Helaas zijn er momenteel nog steeds regimes op deze wereld waarin dezelfde verwerpelijke technieken worden toegepast. De trieste werkelijkheid is dat vandaag de dag in Chili nog steeds daders van het regime rondlopen die ongestraft bleven. Dat Chili daardoor een diep verdeeld land is, bleek ook uit de vragenronde na de film. Een Chileen in de zaal stelde de (harde) vraag waarom Jorge niet openlijk getuigde en de namen van de daders bekend maakte aan de bevoegde Chileense autoriteiten. Hoewel een pijnlijke vraag ging de regisseur deze niet uit de weg. Door het trauma dat zijn vader opliep, was het tot op heden voor hem onmogelijk om hierover te getuigen in een rechtszaal en nadat ik de film gezien heb, kan ik hier alleen maar begrip voor opbrengen. Ik vind het zelfs ongelooflijk moeilijk dat vader en zoon een zo’n persoonlijk verhaal verteld hebben, terwijl het duidelijk is dat de ervaring voor geen van beiden gemakkelijk was.

Op 2 mei is er in Cinema ZED een tweede vertoning vergezeld van een Q&A met regisseur Andrés Lübbert. Gaat dat zien, zou ik zo zeggen.