Berliner Unterwelten, Oberbaumbrücke, The Wall museum, East Side Galley, Nikolaikirche en Fernsehturm – 10 april 2023

Na een goede nachtrust in ons muisstille appartement zijn we vroeg uit de veren voor onze eerste volledige dag Berlijn. Ik heb voor een goed gevuld programma gezorgd, dus een stevig ontbijt is aangewezen. Googlemaps brengt ons naar Café Bakery Bonjour alwaar we genieten van scrambled eggs en versgeperst fruitsap voor een zeer schappelijke prijs.

IMG_1445

We bestellen een taxi via de Free Now app en zijn mooi een kwartier op voorhand bij het metrostation Gesundbrunnen, het startpunt van de rondleiding in de Berlijnse ondergrond. Ik ben er tot mijn grote trots zowaar in geslaagd een Nederlandstalige tour te boeken. Ideaal voor onze pubers! De Hollandse gids brengt een zeer boeiend verhaal over hoe Duitse vrouwen, kinderen en bejaarden (de mannen moesten vechten) tijdens WOII schuilden in deze door de aanleg van de metrotunnels ontstane ondergrondse ruimtes. Bij de start van de wandeling krijgen we de uitdrukkelijke instructies dat we niets mogen aanraken. Veel van de muren zijn immers beschilderd met giftige fosforescerende verf. Na meer dan tachtig jaar geven de muren nog altijd licht. De gids vertelt dat tijdens de oorlog het licht sterk genoeg was om er een krant bij te lezen. Al zou ik toch niet graag opgesloten gezeten hebben in deze ruimtes zonder daglicht terwijl boven de grond de bommen op Berlijn vielen en het zuurstofgehalte in deze met mensen volgepropte ruimtes langzaam daalde.

Sommige ondergrondse ruimtes zijn ingericht zoals tijdens de oorlog met houten banken en ouderwetse toiletten, andere tonen diverse voorwerpen uit de oorlog, zoals stapelbedden, wapens, posters over de verduisteringsplicht en nog veel meer. De gids legt ook linken met andere boeiende ondergrondse verhalen, zoals het ingenieuze rioolsysteem en de vroegere bierkelders onder Berlijn. Als afsluiter geeft hij ons een demonstratie van het buizenpostsysteem dat nog tot 1976 in gebruik was. Onze gids is zo’n enthousiaste verteller dat we allemaal zin hebben om die ondergrondse wereld nog wat verder te verkennen. Helaas laat onze planning dat niet toe en zullen we het moeten stellen met enkel onze herinneringen, want het is niet toegelaten foto’s te nemen in de voormalige schuilkelders.

Terug boven de grond wandelen we het Humboldthaim park in dat aan de overkant van de straat ligt om de overblijfselen van de Flakturm Humboldthain, een vroegere luchtafweertoren met bunker, te beklimmen. We worden beloond met een uitzicht op het zonnige Berlijn en genieten van de voorjaarsbloeiers in het park.

IMG_7852

IMG_7853

IMG_7856

IMG_7858

IMG_7860

IMG_7861

IMG_7868

Een taxirit later stappen we uit aan de Oberbaumbrücke, een neogotische bakstenen brug over de Spree met twee 34 meter hoge torens in het midden. De brug verbindt de wijken Kreuzberg en Friedrichshain en bestaat uit twee niveaus, één voor het autoverkeer en voetgangers en één voor de metrolijnen U1 en U3. Tijdens de Koude Oorlog was deze brug een grensovergang voor voetgangers die enkel door de inwoners van West-Berlijn gebruikt mocht worden. De brug raakte stevig beschadigd tijdens WOII en werd pas na de val van de Muur gerenoveerd. Tussen de torens op het midden van de brug werd voor de metro een nieuw stalen bruggedeelte gebouwd naar een ontwerp van Calatrava. De vernieuwde brug heropende in 1994. Continue reading