Na een goede nachtrust in ons muisstille appartement zijn we vroeg uit de veren voor onze eerste volledige dag Berlijn. Ik heb voor een goed gevuld programma gezorgd, dus een stevig ontbijt is aangewezen. Googlemaps brengt ons naar Café Bakery Bonjour alwaar we genieten van scrambled eggs en versgeperst fruitsap voor een zeer schappelijke prijs.

We bestellen een taxi via de Free Now app en zijn mooi een kwartier op voorhand bij het metrostation Gesundbrunnen, het startpunt van de rondleiding in de Berlijnse ondergrond. Ik ben er tot mijn grote trots zowaar in geslaagd een Nederlandstalige tour te boeken. Ideaal voor onze pubers! De Hollandse gids brengt een zeer boeiend verhaal over hoe Duitse vrouwen, kinderen en bejaarden (de mannen moesten vechten) tijdens WOII schuilden in deze door de aanleg van de metrotunnels ontstane ondergrondse ruimtes. Bij de start van de wandeling krijgen we de uitdrukkelijke instructies dat we niets mogen aanraken. Veel van de muren zijn immers beschilderd met giftige fosforescerende verf. Na meer dan tachtig jaar geven de muren nog altijd licht. De gids vertelt dat tijdens de oorlog het licht sterk genoeg was om er een krant bij te lezen. Al zou ik toch niet graag opgesloten gezeten hebben in deze ruimtes zonder daglicht terwijl boven de grond de bommen op Berlijn vielen en het zuurstofgehalte in deze met mensen volgepropte ruimtes langzaam daalde.

Sommige ondergrondse ruimtes zijn ingericht zoals tijdens de oorlog met houten banken en ouderwetse toiletten, andere tonen diverse voorwerpen uit de oorlog, zoals stapelbedden, wapens, posters over de verduisteringsplicht en nog veel meer. De gids legt ook linken met andere boeiende ondergrondse verhalen, zoals het ingenieuze rioolsysteem en de vroegere bierkelders onder Berlijn. Als afsluiter geeft hij ons een demonstratie van het buizenpostsysteem dat nog tot 1976 in gebruik was. Onze gids is zo’n enthousiaste verteller dat we allemaal zin hebben om die ondergrondse wereld nog wat verder te verkennen. Helaas laat onze planning dat niet toe en zullen we het moeten stellen met enkel onze herinneringen, want het is niet toegelaten foto’s te nemen in de voormalige schuilkelders.

Terug boven de grond wandelen we het Humboldthaim park in dat aan de overkant van de straat ligt om de overblijfselen van de Flakturm Humboldthain, een vroegere luchtafweertoren met bunker, te beklimmen. We worden beloond met een uitzicht op het zonnige Berlijn en genieten van de voorjaarsbloeiers in het park.

Een taxirit later stappen we uit aan de Oberbaumbrücke, een neogotische bakstenen brug over de Spree met twee 34 meter hoge torens in het midden. De brug verbindt de wijken Kreuzberg en Friedrichshain en bestaat uit twee niveaus, één voor het autoverkeer en voetgangers en één voor de metrolijnen U1 en U3. Tijdens de Koude Oorlog was deze brug een grensovergang voor voetgangers die enkel door de inwoners van West-Berlijn gebruikt mocht worden. De brug raakte stevig beschadigd tijdens WOII en werd pas na de val van de Muur gerenoveerd. Tussen de torens op het midden van de brug werd voor de metro een nieuw stalen bruggedeelte gebouwd naar een ontwerp van Calatrava. De vernieuwde brug heropende in 1994.

We wandelen over de brug en gaan op zoek naar een plek om iets te eten. Na wat zoeken in de wijk Wrangelkiez, keren we op onze stappen terug en genieten we van de zon op het terras van Pirates Berlin, vlakbij het The Wall Museum. Na ons stevige ontbijt hou ik het bij een soepje, maar de jongelui hebben alweer razend veel honger en hebben nood aan wat extra koolhydraten.

Ik heb tickets om 13u gereserveerd voor een bezoek aan het The Wall Museum. Aan de hand van beeldfragmenten en foto’s vertelt het museum de geschiedenis van de opdeling van Berlijn, de bouw van de Muur en vervolgens de val van de muur in 1989. Het is echter bijzonder warm in het museum en ik vind de keuze om een aantal videofragmenten tegelijkertijd af te spelen niet echt geslaagd. Persoonlijk focus ik me liever op één enkel fragment. Het museum voelt ook enigszins gedateerd aan. Een make-over en installatie van een beter werkende airco is wenselijk.

Na ons bezoek aan het museum is het tijd om kennis te maken met de Muur zelf. De East Side Gallery is een stuk van de Berlijnse Muur dat na die Wende vanaf december 1989 door 118 kunstenaars werd beschilderd. Met zijn 1316 meter is dit het langste en meest bekende deel van de Muur. We bewonderen de grote diversiteit een muurschilderingen, maken foto’s en genieten van de zon op ons gezicht. Langs de oevers van de Spree genieten talloze mensen van het prachtige weer en twee straatmuzikanten geven het beste van zichzelf. Wat een fijn zomers sfeertje!

We laten de East Side Gallery achter ons en wandelen verder naar Alexanderplatz, nog steeds even lelijk als ik mij herinnerde van ons vorige bezoek aan Berlijn. We passeren de Fernsehturm en het Rotes Rathaus en wandelen verder naar het gezellige Nikolaiviertel, het historische hart van Berlijn dat volledig verwoest werd in WOII, maar door het stadsbestuur van Oost-Berlijn gereconstrueerd werd ter gelegenheid van het 750-jarig bestaan van de stad. Hier lassen we een pauze in op het terras van Café zur Alten Zicke. Na onze dorst gelest te hebben, brengen we een bezoek aan de Nikolaikirche. De gereconstrueerde kerk bevat een klein museum dat niet veel tijd vergt, maar zeker de moeite is.

We wandelen terug in de richting van de Fernsehturm met de bedoeling om de Marienkirche te bezoeken. Helaas, deze kerk sluit al om 16u de deuren. Geen erg dan kuieren we nog wat rond in de omgeving, we organiseren een fotoshoot aan de Berliner Dom, die helaas gedeeltelijk in de steigers staat en werpen een blik op de binnenkoer van het gloednieuwe Humboldt Forum, dat verrees op de plek van het voormalige Palast der Republik. Het Humboldt forum is een gedeeltelijke replica van het voormalige Berliner Stadtschloss dat zich op exact dezelfde plaats bevond en zelf plaats moest maken voor het Palast der Republik van de DDR. Of hoe de cirkel van de geschiedenis rond is.

We eindigen onze eerste dag Berlijn in het 360° ronddraaiende restaurant in de Fernsehturm. Terwijl de zon ondergaat genieten wij van het fantastische uitzicht en de heerlijke gerechten en klinken we op een geslaagde dag.

Geräucherte Forelle von den Müritz Fischern, Meerrettich, Senfsaat, Radieschen und Roggenbrot:

Gebratener Zander von den Müritz Fischern, Selleriemüree, Schmorgurken un Dill:

Enrecôte, Ofenkartoffel, Sauerrahm, Salatherzen und hausgemachte Kräuterbutter:

Vanille Crème, süße Waffel und frische Erdbeeren:

Natuurlijk slaag ik erin mijn cardigan boven in het restaurant te laten liggen. Gelukkig merk ik het bijtijds en zo kunnen K en ik nog van een extra ritje in de supersnelle lift van de Fernsehturm genieten. Al ben ik niet zo blij met de nogal onvriendelijke reactie van de ober in kwestie wanneer ik informeer of ze mijn kledingstuk gevonden hebben. En ja, we nemen vervolgens met veel plezier de taxi terug naar ons appartement om daar op fluistertoon black stories te spelen.