Mijn tweede dag in Amsterdam begint exact hetzelfde als de eerste: met een uitgebreid ontbijt in ons hotel en het wegwerken van wat werkmails. Ditmaal slaag ik er gelukkig in wel op tijd te vertrekken en zijn de weergoden mij beter gezind tijdens mijn fietstocht: ik kom helemaal droog aan bij het Fotomuseum van Amsterdam, waar ze tot mijn grote vreugde lockers hebben om mijn spullen op te bergen. Toch iets handiger om van kunst te genieten als je niet met vanalles moet sleuren. De fototoestelrugzak heb ik vandaag thuis gelaten, want deze namiddag staat er een gegidste fietstocht langs allerlei street art op het programma. Veel te veel gedoe om dan telkens het fototoestel te moeten boven halen. Die iphone foto’s zijn op zich kwalitief genoeg om mooie herinneringen op te leveren.
Ik start met de kleine tentoonstelling van Lebohang Kganye. Vooral de foto’s waarbij ze zichzelf met dezelfde outfits op dezelfde plekken fotografeert als haar te vroeg gestorven moeder om dan vervolgens haarzelf in de oude foto’s van haar moeder toe te voegen, vind ik erg bijzonder. Ik kan me voorstellen dat het maken van deze reeks foto’s bijzonder therapeutisch geweest moet zijn voor haar.
En dan begin ik aan de tentoonstelling waarvoor ik eigenlijk gekomen ben: House of Bondage van Ernest Cole. Een mokerslag van een tentoonstelling. Ernest Cole was een Zuid-Afrikaanse fotograaf die met zijn foto’s de levens van zwarte Zuid-Afrikanen tijdens het apartheidsregime in beeld bracht. Cole slaagde erin zichzelf te laten herclassificeren van ‘zwart’ naar ‘gekleurd’ en kreeg zo toegang tot plekken waar de meeste Zuid-Afrikanen werden geweerd. Hij waagde zijn leven door de grimmige realiteit van rassenscheiding te fotograferen. Uiteindelijk werd hij verbannen uit zijn geboorteland na de publicatie van House of Bondage in 1967. Het boek klaagt de mistoestanden van het apartheidsregime aan. Hij vluchtte weg uit Zuid-Afrika en kwam uiteindelijk via Zweden terecht in de VS, maar ook daar ervoor hij helaas de onrechtvaardige behandeling van zwarten. Hij stierf op 49-jarige leeftijd aan alvleesklierkanker, enkele dagen na de vrijlating van Nelson Mandela in 1990. In 2017 werden 60.000 negatieven en contactafdrukken van Ernest Cole gevonden in een kluis van een Zweedse bank. Naast nooit eerder gezien werk in kleur uit zijn tijd in Amerika, bevatte de kluis ongepubliceerde foto’s en contactafdrukken van House of Bondage.
