Dit jaar heb ik al mijn DOCVILLE records gebroken door maar liefst drie documentaires bij te wonen in één week. Begin deze week maakte ik nauwer kennis met Edward Snowdon, dankzij een gelukkig toeval kon ik vrijdag met een vriendin naar de documentaire over Kurt Cobain en zaterdag ging ik met de man van diezelfde vriendin op stap. Terwijl mijn vriendin naar Nick Cave luisterde, nestelden mijn oud-studiegenoot en ikzelf ons in de zeteltjes van de Leuvense Schouwbrug voor de DOCVILLE slotavond.
Ik had enkel vluchtig de korte samenvatting van de slotfilm, The Look of Silence, gelezen. Ik was dus helemaal niet voorbereid op wat ik te zien zou krijgen. Ik krijg opnieuw kippenvel als ik eraan terug denk. Dit moet de gruwelijkste film zijn die ik in jaren gezien heb. Erger dan de ergste horror, want de dagdagelijkse realiteit in Indonesië: waar slachtoffers van de genocide en de daders gewoon naast elkaar wonen in hetzelfde dorp. De moordenaars zijn nog steeds aan de macht en moesten nooit verantwoording afleggen voor hun wandaden. Integendeel, zij zijn rijk en machtig geworden op de kap van hun slachtoffers.
Echt waar, er waren verschillende momenten in de film dat ik de neiging moest onderdrukken om mijn handen voor mijn ogen te slaan en mijn oren dicht te stoppen, omdat ik het gewoon niet meer kon verdragen. Maar ik heb doorgebeten, want het is belangrijk dat zulke verhalen verteld worden. Dat deze misdaden zichtbaar gemaakt worden.
In de documentaire confronteert de broer van één van de slachtoffers de moordenaars met hun daden. De ene helft reageert gepikeerd, zelfs dreigend, omdat hij over ‘politiek’ begint, de andere helft vertelt vol trots hoeveel mensen ze vermoord en vervolgens in de rivier gedumpt hebben. Heel grafisch spelen ze na hoe ze hun slachtoffers met machetes in mootjes hakten, hen het hoofd afsneden en hun bloed dronken om niet gek te worden. Dit alles zogezegd om hun vaderland te dienen en het te zuiveren van de communisten. Geen enkele van de geïnterviewden nam de verantwoordelijkheid op voor de wandaden die ze begingen, niemand toonde ook maar een greintje berouw En het ergste is, dit waren allemaal zeer gewone, alledaagse mannen. Een onthutsende blik op het monster dan in elk van ons schuilt.
De laatste keer dat ik nog zo oprecht kapot was van een film moet van Schindler’s list geleden zijn. Mijn geloof in de mensheid is er alleszins niet op vooruit gegaan na het zien van deze film en ik heb meteen Indonesië van mijn lijst van toekomstige reisbestemmingen geschrapt.
Het eerste glas schuimwijn op de slotreceptie diende dan ook om de bittere nasmaak van deze film door te spoelen.
THE LOOK OF SILENCE [Theatrical trailer] – In theaters July 17th from Drafthouse Films on Vimeo.