Vrijdag 2 november 2012 zal de geschiedenis ingaan als de dag waarop mijn vriend en ik voet zetten op het meest inspirerende wetenschappelijke complex ter wereld: CERN. We hadden enkele maanden op voorhand een rondleiding geboekt. Ik keek enorm uit naar dit bezoek aan CERN, de plek waar voor het eerst wetenschappelijk bewijs gevonden werd voor het bestaan van het Higgs bosondeeltje.

Wat een bezoek aan CERN onvergetelijk maakt, is de wetenschap dat honderd meter onder jouw voeten geschiedenis geschreven werd en wordt. Elke dag vinden er massa’s botsingen tussen elementaire deeltjes plaats. Slechts enkele van deze botsingen zijn interessant genoeg om door onderzoekers nader bekeken te worden. De data die geproduceerd wordt, is gigantisch en wordt eerst door computers gefilterd alvorens in de GRID gepompt te worden waar wetenschappers over de ganse wereld vrij toegang hebben tot de gegevens.

We werden op CERN rondgeleid door een wetenschapper die persoonlijk aan het ATLAS experiment had meegewerkt. ATLAS is een gigantische detector die op zoek gaat naar bijzondere deeltjes die vrijkomen bij de frontale botsing van protonen met een uitzonderlijk hoge energie. Om die hoge energetische toestand te bereiken, moeten de protonen versneld worden in de deeltjesversneller tot ze bijna de snelheid van het licht bereikt hebben. CERN heeft verschillende deeltjesversnellers die mekaar voeden. De grootste deeltjesversneller is de Large Hadron Collider waar het Higgs bosondeeltje ontdekt werd. De ATLAS detector moet bijzonder nauwkeurig meten, want die bijzondere deeltjes leven slechts een fractie van een microseconde. De wetenschapper die ons rondleidde vertelde enthousiast over het werk dat op CERN gedaan werd. En de vragen die in onze groep gesteld werden waren van erg hoog niveau, soms zelfs op het filosofische af.

Wat CERN nog meer inspirerend maakt, is de missie: vrede door wetenschappelijk onderzoek. De oprichters van CERN wilden meebouwen aan een betere wereld en hoe kan dit beter gerealiseerd worden dan door samen te werken om de materie waaruit onze wereld is opgebouwd beter te begrijpen? Door in de deeltjesversneller de omstandigheden vlak na de Big Bang te recreëren, krijgen de wetenschappers meer inzicht in de fundamenten waaruit alles wat wij kennen is opgebouwd. Hoe geweldig moet het zijn om daaraan te kunnen bijdragen?

De vondst van het Higgs boson deeltje is uiteraard een grote opsteker voor de wetenschappers op CERN, maar er blijven nog vele vragen onbeantwoord: wat is de mysterieuze dark matter? Waarom hieven materie en anti-materie elkaar niet op na de Big Bang, maar bleef er voldoende materie over om al de sterrenstelsels te creëren? Veel vragen waarop in CERN naar een antwoord gezocht wordt.

Wel grappig: de meeste informatieborden en multimediamateriaal, evenals onderstaand filmpje, waren nog niet aangepast aan de vondst van Higgs boson. Het zal nog wat tijd kosten om alles aangepast te krijgen.

Oja, volgend jaar wordt de Large Hadron Collider even stilgelegd voor onderhoud. Dan hoop ik nog eens terug te gaan om de deeltjesversneller met eigen ogen te aanschouwen, iets wat door de vrijgekomen straling niet mogelijk is wanneer de deeltjesversneller in werking is.

CERN

• Research: Seeking and finding answers to questions about the Universe
• Technology: Advancing the frontiers of technology
• Collaborating: Bringing nations together through science
• Education: Training the scientists of tomorrow