Vorige week donderdag bezocht ik na het werk de tentoonstelling “The Power of Fantasy – Modern and Contemporary Art from Poland” in Bozar. Deze tentoonstelling wordt georganiseerd in het kader van I, CULTURE, het internationale culturele luik van het Poolse Voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Ik hoor her en der dat Polen ambities koestert voor dit voorzitterschap en daar hoort ook het uitdragen van de Poolse cultuur bij. Aangezien ik een dikke boon koester voor Polen, was ik erg benieuwd naar deze tentoonstelling.

De groepstentoonstelling toont een aantal van de belangrijkste werken uit de hedendaagse Poolse kunst, van een generatie kunstenaars die sinds de val van het communisme in 1989 carrière hebben gemaakt. De tentoonstelling belicht, volgens de folder, meer dan 30 internationaal befaamde kunstenaars. Helaas moet ik bekennen dat geen enkele naam mij bekend voorkwam. Maar laat dat zeker geen bezwaar zijn om deze fantastische en veelzijdige tentoonstelling te bezoeken.

Sprongen er voor mij persoonlijk uit:

• De schilderijen van de neosurrealistische schilder Julian Jakub Ziółkowski, die je door een overvloed aan details kunnen blijven fascineren. Zo toonde “het grote gevecht onder tafel” een veldslag van minisoldaatjes (eentje ervan leek verdacht veel op Napoleon) onder, jawel, een tafel. En ergens tussen de afgerukte ledematen van verminkte soldaten loopt een miniventje met een erectie een minivrouwtje achterna. Schitterend. Zijn werken deden me vaag aan Jheronimus Bosch denken.
• De fake documentaire van Jarosław Kozakiewicz die de transformatie van grijze blokken uit het Sovjettijdperk in groene longen toont. Zo realistisch gebracht dat je het even gelooft.
• Het kerkhof van Robert Kuśmirowski.
• Het apocalyptische panorama van Zbigniew Libera dat me qua opzet deed terugdenken aan het Panorama van Racławice in Wrocław. “De stadsvlucht van de mensen” toont een wanordelijke stoet gedesoriënteerde mensen die met winkelkarren tussen autowrakken en een neergestorte helicopter van het Rode Kruis wegvluchten voor iets wat wij als toeschouwers niet kunnen zien. De foto is geniaal in scène gezet. Hier moeten vele dagen voorbereiding aan vooraf gegaan zijn. Magistraal.
• De film van Artur Żmijewski was dan weer geniaal eenvoudig van opzet. Een bende naakte mensen, jong en oud, man en vrouw die in een kil aandoende grijze kelderruimte tikkertje met elkaar spelen. Fascinerend en contrastrijk.
• De glasramen van Zofia Kulik konden me dan weer bekoren door hun bedrieglijk klassieke schoonheid. Wanneer je dichterbij stapt, zie je echter dat de decoraties en accessoires van de afgebeelde figuren zelf ook mensen zijn. Een menselijke fractal, bijna.
• Het brood op mechanisch pootjes van Janek Simon, was dan weer gewoon grappig.
• De luchtfoto van in het rood geklede mannen die samen het Solidarność van Piotr Uklański vond ik knap gedaan. Goed uitgevoerde fotografie mét een boodschap heeft bij mij altijd een voetje voor.
• “De gemeenschappelijke taak” (Poolsen kansarmen in gouden overalls trekken de wereld in) van Paweł Althamer vormde voor mij een mooie uitsmijter van een prachtige tentoonstelling. Al moet ik toegeven dat ik nog even teruggelopen ben om naar de soldaatjes onder tafel te kijken.