Euthanasie is een onderwerp waar ikzelf een heel uitgesproken mening over heb. Daarom wil ik jullie beslist niet de mening onthouden van broeder dr. René Stockman. Een man wiens overtuiging lijnrecht tegenover de mijne staat. Het artikel is overgenomen van Kerknet. In het kader van de vrije meningsuiting, die hij ook aanhaalt in zijn stuk, vind ik het belangrijk zijn woorden hier te herhalen.
‘De wijze waarop wordt omgegaan met de euthanasie die Hugo Claus pleegde, de wijze waarop sommigen deze daad niet alleen proberen goed te praten, maar zelfs als summum van edelmoedigheid de hemel in prijzen, stoot tegen de borst’. Dat schrijft broeder dr. René Stockman in een felle reactie op het overlijden van de schrijver.
‘Is het leven van mensen die hun woorden niet meer vinden, dan waardeloos geworden?’, vraagt hij zich af. ‘Hebben zij het recht, en misschien zelfs de plicht om euthanasie te vragen, om de maatschappij toch niet meer tot last te zijn, om hun familie te bevrijden van een zorg die wel eens lang zou kunnen duren?’
Broeder Stockman zegt vooral vragen te hebben ‘bij de manier waarop de Vlaamse media vrijwel unaniem diens beslissing toejuichen’. Hij noemt het ‘de pretentie en arrogantie van een bepaalde groep in de samenleving, die haar levensfilosofie probeert op te dringen aan iedereen. En wie er een andere visie op nahoudt, durft die nauwelijks uit te spreken op straffe van als een kwezel te worden uitgescholden.’
‘Want kijk naar Claus. Die heeft de moed gehad er een eind aan te maken, zijn familie niet meer tot last te zijn, de ziekteverzekering niet op te zadelen met medische en verzorgingskosten, hij heeft ruimte aan anderen gegeven (…), een ode aan het leven van de volmaakten, van de succesvollen, die hun woorden tot heldere frasen kunnen kneden. In de ‘Brave New World’ is alleen nog plaats voor hen. Misschien is het dat juist in België waar we het meest verdriet voor moeten hebben’, aldus nog de broeder.
De volledige tekst vind je hier.
Dr. René Stockman neemt in zijn tekst woorden in de mond als: “de plicht om euthanasie te vragen” “onder druk van het bejubelde voorbeeld van Claus”. Ik denk dat niemand, maar dan ook niemand in ons land de “plicht” heeft een einde aan zijn leven te maken. Als een persoon in dezelfde situatie als Claus zijn leven wel nog de moeite waard vindt om te leven, kan niemand hem dwingen tot euthanasie over te gaan. Ik vind euthanasie de meest persoonlijke keuze die een mens kan maken: het recht om over zijn eigen leven te beschikken. Dit recht is onlosmakelijk verbonden aan elk individu. Pas op, ik kan mij wel degelijk mistoestanden voor de geest halen, waarbij familieleden druk uitoefenen op een terminaal persoon om de erfenis te verkrijgen. De huidige wetgeving rond euthanasie is verre van perfect, dat geef ik toe. En euthanasie is een zeer gevoelig onderwerp. Voor mij is het heel eenvoudig een kwestie van respect. Respecteer de keuze van de stervende wat die keuze ook is: leven tot de laatste snik of kiezen voor de dood.
Op dit moment denk ik dat ik dezelfde keuze als Claus zou gemaakt hebben. Het aftakelingsproces van een Alzheimer-patiënt, daar is in mijn ogen iets niets mooi of waardevol aan. Maar je weet nooit hoe je daar tegenoverstaat op het moment zelf. Misschien zijn er dan nog wel dingen om voor te vechten. Alleszins heeft broeder dr. René Stockman geen fluit te maken met wat ik dan zal kiezen. En het idee alleen al dat mensen zich zullen laten onder druk zetten door de publieke opinie of door de beslissing van Claus lijkt mij absurd.
Hoeft het gezegd te worden dat ik volledig akkoord ben met je? De eigen wilsbeschikking over het eigen leven, daar moet je niet mee rammelen.
[…] Yab heeft het over euthanasie en citeert daarbij broeder René Stockman. Wat mij vooral tegensteekt aan het betoog van Stockman, heeft zelfs niets met euthanasie te maken. Met alle respect voor de persoonlijke visie van de overleden schrijver, plaatst broeder Stockman vooral vraagtekens bij de manier waarop de Vlaamse media vrijwel unaniem diens beslissing toejuichen. Hij noemt het de pretentie en arrogantie van een bepaalde groep in de samenleving, die haar levensfilosofie probeert op te dringen aan iedereen. En wie er een andere visie op nahoudt, durft die nauwelijks uit te spreken op straffe van als een kwezel te worden uitgescholden. […]
OK, maar hij heeft wel een punt als hij zegt dat we moeten oppassen voor een ‘plicht tot sterven’. Lijden is iets waar geen plaats voor is in onze wereld en dient zo snel mogelijk onder de tafel gemoffeld te worden. Op anderen aangewezen zijn en niet ‘in control’ zijn van de situatie wordt bekeken alsof het het allerlaagste is dat een mens kan meemaken. Toch lijkt er mij niets menselijker dan broederlijk zorg dragen voor elkaar. Zelfs in een “onwaardig” leven kan men met de grootst mogelijke menselijkheid geconfronteerd worden. Wie zooo op zijn bewustzijn gesteld isn, kan in euthanasie een uitweg zien, maar of dit echt een voorbeeld kan zijn voor anderen is mij niet zo duidelijk. Wie zegt er trouwens dat dementerenden niet gelukkig zijn? Is het niet vooral het beeld van anderen over de dementerende dat beschadigd wordt? In een tijd waarin het individu (schijnbaar) onafhankelijker is van de mening van anderen dan ooit tevoren… of dat toch wil zijn tenminste.
@Jeroen: Ik vind niet dat lijden weggemoffeld moet worden, ik vind wel dat lijden tot een minimum beperkt moet worden. Als alle lijden de wereld uitgeholpen is, dan sta ik op tafel te dansen. En het spijt me, ik ben al vaak in contact gekomen met de zorgsector en het gaat er daar vaak erg koud en hard aan toe. En dat is misschien wel ergens begrijpbaar, want als je je al die miserie persoonlijk aantrekt, ga je er waarschijnlijk onderdoor.
Ik spreek nu volledig voor mezelf als ik zeg dat ik mij niet verschrikkelijker kan voorstellen dat het verlies van mijn verstandelijke vermogens. En dement wordt je niet zomaar opeens. Dat wordt je geleidelijk en er zijn heus wel momenten waarop de dementerende beseft dat hij of zij de grip op de wereld kwijt aan het raken is. Ik kan mij moeilijk iets gruwelijkers voorstellen dan voor je zorg volledig van anderen afhankelijk te moeten zijn terwijl je om je heen kijkt en niemand meer herkent of kan plaatsen.
En zoals ik al zei, waarom zou dit een “voorbeeld” moeten zijn? Misschien zijn er inderdaad wel dementerenden die gelukkig zijn. Euthanasie is een persoonlijke keuze.