Het gebeurt zelden dat ik op reis ga shoppen, maar ditmaal liet ik me toch verleiden door het shopping center Madison vlakbij ons hotel. Het was waarschijnlijk het standje met de honderd verschillende kleuren nagellak dat deze vrouwelijke shopreflex bij mij wakker maakte. In België hebben ze zoveel verschillende kleurtjes niet en hoewel ik een hekel heb aan schmink, kan nagellak mij wel bekoren. In een moment van zwakte kocht ik vier flesjes nagellak (rood, felroze, paars en donkerblauw) en nog een laagje doorschijnend om de kleurtjes langer te behouden.

En toen was er daar die winkel waar ze bh’s verkochten die maar liefst vijf keer goedkoper waren dan de bh’s die ik normaal in België koop en die nog pasten ook. Een twintig minuten later was ik twee bh’s en het gevoel een koopje gedaan te hebben rijker. Om mijn vriendje niet het gevoel te geven dat hij over het hoofd werd gezien, kochten we voor hem flipflops. Met dit tropische weertje zouden die zeker van pas komen. Al bleken de flipflops achteraf bezien een miskoop. De tekening op de voetzool was al na een dag afgesleten en de gaatjes van de riempjes zaten niet op exact dezelfde plaats. Er gaat op flipflopvlak volgens mij niets boven Havaianas (waarop ik al bijna de ganse reis rondloop).

Om niet te veel tijd te verliezen met het middagmaal aten we in het winkelcentrum Pools gebak. En ik kan jullie verzekeren, een stuk sernik (Poolse cheesecake), dat is genoeg brandstof voor een ganse namiddag.

We trokken naar het maritiem museum dat veel groter bleek dan we gedacht hadden. We startten met een bezoek aan het beroemdste gebouw van Gdańsk: de Kraanpoort. De oude volledig houten havenkraan die ook dienst deed als stadspoort, is een constructie die dateert uit de middeleeuwen, maar helaas WOII niet overleefde. Gelukkig zijn Polen goed in het heropbouwen en werkt de constructie nu weer als voorheen. Met behulp van enorme tredmolens konden er vrachten tot twee ton mee worden gehesen tot een hoogte van 27 meter.

Daarna staken we de Wisła over voor een bezoek aan de Sołdek, de eerste Poolse oceaanstomer van na de Tweede Wereldoorlog. Ik denk dat ik de laatste jaren een beetje te veel schepen aan de binnenkant gezien heb, het zei me niet zoveel. Op den duur beginnen die dingen allemaal op elkaar te lijken. Het grootste gedeelte van het museum moest toen nog komen. Een ongelooflijk uitgebreide en zeer verzorgde (zij het in eentalig Pools, al was er op aparte geplastificeerde bladeren uitleg in Duits en Engels beschikbaar) collectie volgde met de nadruk op de geschiedenis van Gdańsk als haven. We zagen gigantisch veel maquettes van schepen (waarvan je bij sommige de motor kon laten draaien en lichtjes laten aangaan, cool!), materiaal dat door duikers naar boven gehaald was uit gezonken schepen, navigatie-instrumenten, oud wapentuig, borden en bestek met afbeeldingen uit de scheepvaart, schilderijen, munten,… Mooi, maar een beetje veel allemaal.

Heel grappig: in Polen is het absoluut verboden om de collectie in een andere volgorde te bekijken dan bedoeld door de curator. In elke zaal staan dames (sinds we in Polen zijn, nog geen enkele mannelijke zaalopzichter gezien) die je de juiste weg wijzen en je ondertussen nauwlettend in het oog houden zodat je niets kan mispeuteren. En owee als je per ongeluk een verkeerde zaal in wandelt. Je wordt in vriendelijk doch beslist Pools terechtgewezen en de juiste richting opgestuurd. De meeste opzichters spreken echt geen woord Engels wat de communicatie dra bemoeilijkt. Wij beperkten ons meestal tot vriendelijk en verontschuldigend glimlachen.

Ondertussen was het al veel later dan verwacht en had ik stiekem een beetje spijt van die winkeluitspatting. We moesten keuzes maken, want we konden niet meer alles zien wat oorspronkelijk op ons programma stond.

We gaven er de voorkeur aan het Uphagen-huis aan de Ulica Długa te bezoeken. De gevel is in vergelijking met andere gebouwen aan dezelfde straat nogal sober, maar het interieur is een bezoek meer dan waard. In de eerste vertrekken zagen we een mooie collectie zilverwerk om vervolgens in een overdadig interieur in rococo- en neo-classicistische stijl terecht te komen: behangpapier met uitbundige motieven, accurate muurschilderingen van allerlei soort dieren en planten, de inwoners.hadden geen encyclopedie meer nodig. We stonden nét voor sluitingstijd weer op de stoep.

Een klein hongertje dwong mij ertoe mijn toevlucht te nemen tot een ijsje. Het was er alleszins warm genoeg voor. De dertig graden werd ook vandaag weer vlotjes overschreden.

Omdat het ons daar de eerste avond zo goed was bevallen, trokken we opnieuw naar hotel Królewski. Ditmaal bespaarden we ons de omweg en namen we de laatste veerboot naar de overkant. We bestelden allebei het gerecht dat mijn vriend de vorige keer had: de praline van kip met geitenkaas. Jammer genoeg stond er nu blijkbaar een andere kok in de keuken of was de geitenkaas die hij/zij de vorige keer gebruikte op. Feit is dat het gerecht nog wel lekker was, maar we werden er niet door van onze sokken geblazen zoals onze eerste avond. Een beetje spijtig, maar het bleef een mooi en romantisch plekje om te dineren.

Bij het terugkeren naar het centrum, veranderde deze mooie dag ei zo na in een nachtmerrie. Gelukkig liep alles min of meer goed af. Mijn vriend en ik waren geblutst en gebuild en ook mijn fototoestel had wat schrammen opgelopen maar we functioneerden alledrie nog.

Na het afleggen van onze verklaring op het politiekantoor, keerden we terug naar het hotel. Laat me jullie zeggen dat we onze laatste avond in Gdańsk wel een beetje anders hadden voorgesteld. De bediende aan de receptie van het hotel gaf ons ontsmettingsmiddel om onze wonden schoon te maken. Na een douche om het vuil van ons af te spoelen en het ontsmetten van de wonden (mijn vriend bleek een grote lap vlees te missen net rond de nagel van zijn dikke teen) gingen we toch nog iets drinken in de bar van het hotel. Het was per slot van rekening onze laatste avond en als er ooit een goeie reden was om wodka te drinken, dan was het deze wel.

Spijtig dat dit incident als een zwarte vlek aan mijn zonnige herinnering van Gdańsk zal blijven kleven. Ironisch ook dat we net vanuit Gdańsk kaartjes naar het thuisfront verstuurden met niets dan lovende woorden over de stad.

Na een uitgebreid ontbijt in het hotel, trokken we richting centrum. In mijn gids stond een wandeling uitgestippeld in de buurt van het Radunakanaal dat in 1338 gegraven werd. Jammer genoeg bleken zowat alle kerken op onze route in de steigers te staan. De grote Catharinakerk had een paar jaar geleden gebrand en men was druk bezig met de herstellingen.

Het bijzonderste gebouw op onze wandeling was de Grote Molen. De Grote Molen was één van de grootste industriële gebouwen in middeleeuws Europa. Hij werd gebouwd tijdens het bewind van de ridders van de Duitse orde en omstreeks 1380 voltooid. Vroeger brachten achttien grote waterraderen molenstenen in beweging waarmee graan werd gemalen. Het gebouw werd verwoest in de tweede wereldoorlog, maar na de oorlog gerestaureerd.

Men heeft geprobeerd de Grote Molen een nieuwe bestemming te geven door er een winkelcentrum in onder te brengen, maar dit is gedeeltelijk mislukt. Toen wij er waren, zagen we vooral leegstand en winkels die het duidelijk moeilijk hadden klanten aan te trekken. Gdańsk heeft enkele grote, moderne winkelcentra waarmee dit kleine centrum duidelijk niet kon concurreren. Ik kreeg er hetzelfde gevoel als in de gallerij van de Kinepolis in Leuven. De omgeving is gewoon niet geschikt voor commerciële activiteit en nieuwe winkels zijn gedoemd om ten onder te gaan. Erg jammer.

Onze wandeling was vlugger gedaan dan verwacht en we trokken richting Ulica Mariacka. Onderweg viel me op dat de huizen erg Hollands aandedeen. De huizen waren smal met symmetrische ramen opgedeeld in ruitjes en bestaande uit meerdere verdiepingen, Ze hadden ook vaak trapgevels. Bepaalde straten zou je in zijn geheel naar Amsterdam kunnen verplaatsen zonder dat iemand iets in de gaten zou hebben.

Gdanks en omgeving zijn bekend voor de barnsteen en dat zullen we geweten hebben. In de Ulica Mariacka verdrongen de kraampjes met barnsteen elkaar om de aandacht van de toerist te krijgen. Hangers, oorbellen, kettingen, armbandjes, in elk mogelijk juweel wordt barnsteen verwerkt. Hoewel we niet de intentie hadden iets te kopen, genoten we van het slenteren tussen de kraampjes en de mooie huizen. We besloten in deze straat te lunchen op een verhoogd terras met uitzicht op de andere toeristen die voorbij wandelden.

In de Ulica Mariacka moet je niet zijn voor de verfijnde keuken, het aanbod aan gerechten is beperkt tot eenvoudige Poolse kost, maar dat kan zeker zo goed smaken. Ik nam een traditioneel Pools gerecht: gołąbki (koolbladeren gevuld met gehakt en geserveerd met tomatensaus) en mijn vriend bestelde worst. Hilariteit toen het gerecht van mijn vriend geserveerd werd: een bord met een grote worst op en daarnaast een streepje ketchup en een streepje mosterd. En dat was het. Gelukkig werden er bij mijn gevulde koolbladeren wel groenten gegeven. Het smaakte me alleszins en ook mijn vriend was tevreden met zijn worst.

Oja, ik moet jullie nog verklappen hoe je als toerist met honderd procent zekerheid een glimlach op het gezicht van de Poolse bediening kan toveren. Je zegt gewoon: “Proszę rachunek?” (uitspraak: prosjè rachoenek, betekenis: de rekening, alstublief) en tadaa: een grote glimlach verschijnt. Wij hebben dit verschillende keren uitgeprobeerd en het werkte elke keer. Eerst dachten we dat het kwam omdat we het helemaal verkeerd uitspraken, maar we hebben het gevraagd aan het meisje dat ons bediende in de Ulica Mariacka en ze zei dat we het prima uitspraken. Blijkbaar appreciëren Polen het als je een beetje moeite doet om enkele woorden Pools te spreken.

Na het middagmaal gingen we naar de grote Mariakerk. De Mariakerk waarvan de bouw begon in 1343 is de grootste uit baksteen opgetrokken middeleeuwse kerk van Europa. Zoals zoveel gebouwen in Gdańsk werd ook deze kerk na de oorlog helemaal heropgebouwd. De kerk bevat talloze mooi kunstwerken waarvan het speciaalste de astronomische klok was die door Hans Düringer gemaakt werd, maar helaas niet meer functioneerde.

We zagen dat er de mogelijkheid was om de toren van de kerk te beklimmen. De gelegenheid om Gdańsk vanuit de hoogte te bekijken, konden we natuurlijk niet laten liggen. Heel veel trappen en gepuf later (het was weer erg warm) stonden we boven op een uitkijkplatform samen met een ganse school kinderen met oranje sjaaltjes die ter plekke een geschiedenisles kregen van hun begeleider. Met een beetje wringwerk konden we genieten van een adembenemend uitzicht.

We zetten onze wandeling verder richting de rivier Wisła. Langs de kaden vonden we nog meer kraampjes met barnsteen, allerlei mogelijke prullaria en toeristen, heel veel toeristen. Het viel op dat de meeste toeristen in Gdańsk Duitsers waren. Gdańsk, voor de Duitsers Danzig, heeft een bewogen geschiedenis en is meermaals in Duitse/Pruissische handen geweest. Oude historische opschriften zijn ook allemaal in het Duits.

Daarna was het weer tijd om bootje te varen! Aan de kade lag het piratenschip The Black Pearl aangemeerd. Je zou wel gek zijn om niet van de gelegenheid gebruik te maken om mee te varen met zon berucht schip. Zeker als je weet dat er aan boord live Poolse klassiekers gebracht worden. 😉

Het was een leuk tochtje. We voeren met de boot langs de haven van Gdańsk tot aan het schiereiland Westerplatte. De haven van Gdańsk met haar scheepswerf staat bekend als de plaats die de vakbond Solidariteit voortbracht. Vakbondsleider Lech Wałęsa werd na de val van de Berlijnse muur president van Polen. In de markteconomie van na 1989 heeft de scheepswerf het echter niet kunnen redden. Tijdens de tocht waren de sporen van verval duidelijk zichtbaar. Veel gebouwen stonden leeg en er was akelig weinig bedrijvigheid in wat toch een grote haven is.

We hadden de gelegenheid om in Westerplatte de boot te verlaten, maar besloten omdat we al wat hongerig begonnen te worden hiervan geen gebruik te maken en de volgende dag met de wagen naar deze plek terug te keren.

Tijdens ons tochtje hadden we op de andere oever van de Wisła (de oever waar je niet struikelde over de barnsteenverkopers) een prachtig terrasje in de zon gezien wat ons een ideaal leek om ons avondmaal te nuttigen. De toeristische oever lag ook al helemaal in de schaduw en we wilden graag zo lang mogelijk van de zon genieten. Het terras lag op een wandeling van een half uurtje verwijderd, maar dat vonden we geen van beiden erg.

Het terras van hotel Królewski bleek een geweldige meevaller te zijn. Het was er rustig en zonnig en de gerechten waren overheerlijk. Ik nam als voorgerecht een kippenbouillon met een soort pannenkoek erin en als hoofdgerecht vis met garnalen en appel en gember. Mijn vriend nam de garnalen met knoflook en de kippenpraline geserveerd met geitenkaas, een gerecht dat door de koks van Hotel Królewski bereid was tijdens het wereldkampioenschap barbecue in, jaja, België. Bij dit alles dronken we een flesje Duitse rode wijn.

We genoten terwijl we de zon langzaam achter de gebouwen op de andere oever zagen zakken. En voordat jullie denken, amai dat moet daar nogal wat gekost hebben. Het tegendeel is waar. In Polen liggen de prijzen voor het eten gevoelig lager dan bij ons. Om jullie een idee te geven, mijn hoofdgerecht kostte 12 euro en in totaal gaven we voor deze maaltijd waarbij we als aperitief nog twee cocktails dronken zo’n 66 euro uit.

Tijdens de wandeling terug naar het stadscentrum genoten we nog na. Op de Długi Targ, een brede verkeersvrije straat bleek dat de Ulica Mariacka helemaal niet de meest toeristische straat van Gdańsk was. Man, man, wat een volk. En overal verkopers van prullaria: ballonnen, mechanische hondjes met evil lichtgevende ogen, rare speelgoedjes, lichtgevende en gewone zonnebrillen, pruiken, mechanische kikkers, bloemen en oja, barnsteen… Je kon er een portret laten maken, een neptattoo laten zetten of je naam in fake Japanse letters laten schrijven.

Gezellig was dan weer dat de straat vol met terrasjes stond. Ideaal om een geslaagde dag af te sluiten. Ik had niet meer zoveel zin in drank, maar een yoghurtijsje kon er nog wel in. Al bleek dit ijsje achteraf een beetje tegen te vallen. Mijn vriend bestelde dapper vier shotjes wodka. Maar dat was niet zo’n goeie keuze. Het was ook een beetje dom van ons. Wie bestelt er nu roze Absolut wodka in Polen? Oh well, we lieten het niet aan ons hart komen en wandelden na een mooie dag door het avondlijke Gdańsk naar ons hotel terug.