Jane Eyre – Charlotte Brontë

Een klassieker uit de Engelse literatuur die al enkele jaren in mijn kast lag stof te vergaren. Dankzij onze verhuis naar Genève en mijn huidige toestand als werkzoekende ben ik er eindelijk toe gekomen dit boek uit te lezen. Voordat ik hier neerschrijf wat ik van de roman vond, moet ik toegeven dat het een vergissing was een naar het Nederlands vertaalde versie te lezen. Zo’n klassiek werk moet je gewoon in het Engels lezen. De vertaling die ik had, zat dan ook nog eens boordevol typefouten. Erg storend.

Enfin, ik zal maar met de deur in huis vallen: ik vond dit een erg deprimerende roman. Het leven van een vrouw in het Victoriaanse tijdperk was niet bepaald een pretje, zeker als die vrouw geen familie of geld had. Vooral de beschrijving van de ontberingen in de meisjesschool vond ik hallucinant. Hoofdpersonage Jane Eyre is echter een uitzonderlijke vrouw voor haar tijd. Eentje die durft opkomen voor zichzelf en vrijuit haar gedachten spreekt, zonder hierbij haar morele kompas uit het oog te verliezen. En vrouw die zich op gelijke hoogte van de man durft te plaatsen, ik kan me voorstellen dat deze roman wat sensatie veroorzaakt moet hebben toen hij uitkwam. Ook de vragen die opgeworpen worden over de christelijke leer, zullen wellicht stof hebben doen opwaaien.

Ok, het plot zelf is wat ongeloofwaardig (wat een toeval dat Jane letterlijk halfdood op de stoep van haar enige familieleden in heel Engeland belandt), maar dat zie ik graag door de vingers. Voor mij is deze roman een coming of age verhaal van een sterk, vrouwelijk personage, gekruid met een vleugje romantiek. Jane Eyre is een feministe die ondanks alle tegenslagen telkens weer haar lot in eigen handen neemt en vecht om de ellende te boven te komen. Uiteindelijk is het de band die je als lezer met Jane Eyre opbouwt die het boek zo sterk maakt. Het feit dat het boek in de ik-vorm geschreven is, draagt hier zeker toe bij. Je wordt als het ware een kijk gegund in het hoofd en de gevoelens van Jane.

Het vleugje magisch-realisme dat hier een daar naar voren komt, kon mij als liefhebber van het genre zeker bekoren. En dat er op de allerlaatste pagina’s zelfs een min of meer verlossend happy end uit de bus komt, had ik zelfs niet meer durven verwachten.

Aanrader.