Ik moet toegeven dat ik mij tot het uiterste heb moeten inspannen om dit boek tot het einde uit te lezen. Vooral de eerste 200 (van de 750) pagina’s, terwijl op bijna elke pagina een nieuw personage werd voorgesteld, heb ik keihard op mijn tanden moeten bijten.

Let wel, dit boek is een ongelooflijke krachttoer van schrijver Mario Vargas Llosa, een poging om een vergeten burgeroorlog in Brazilië (allez, toch eentje waar ik nog nooit van gehoord had) tot in de details te reconstrueren. Want ja, deze oorlog is gebaseerd op waargebeurde feiten. De roman speelt zich af op het einde van de negentiende eeuw, op het moment dat Brazilië een republiek werd. Godsdienstfanaticus Antônio Conselheiro verzamelt een ganse schare volgelingen achter zich op zijn tochten doorheen de arme provincie Bahia en vestigt zich uiteindelijk met zijn gevolg in Canudos. Zijn volgelingen zien in hem een profeet, de republikeinse Brazilianen zien in hem een tegenstander die de monarchie in ere wil herstellen. Uiteindelijk komt het tot een bloedige burgeroorlog die wellicht zo’n 15.000 mensen het leven kostte.

Deze roman leest als een lange aaneenschakeling van menselijke wreedheden: verkrachtingen, verminkingen, moorden, de pagina’s lopen ervan over. De sterkte van dit boek is echter dat niemand van de personages echt slecht is, zelfs de meest fanatieke en gruwelijke moordenaars zijn geen monsters, maar mensen. En zelfs al staat het godsdienstfanacisme van de inwoners van Canudos mijlenver van mijn eigen overtuiging, ergens kon ik een soort van begrip opbrengen voor de wanhopige situatie waarin deze mensen zich bevonden, die hen in de armen van een valse profeet dreef. Wellicht is dat wat dit boek zo verontrustend maakt. Uiteindelijk zijn we in bepaalde omstandigheden allemaal tot gruweldaden in staat.

Het Engels dat ik dit boek gehanteerd wordt, is van een erg hoog niveau. Normaal zou ik mijn Engels als uitstekend omschrijven, maar dit boek deed mijn geloof in mezelf toch even wankelen. Om de twintig bladzijden kwam ik wel een term tegen die niet direct een belletje deed rinkelen. Dat het ganse boek doorspekt was met Braziliaans termen om de fauna en het landschap te omschrijven, hielp ook niet meteen. Ik kan alleen maar zeggen dat ik opgelucht ben dat ik niet geprobeerd heb deze roman in het Spaans te lezen. Dan zou ik wellicht niet verder dan de eerste tien pagina’s geraakt zijn…

‘The War of the End of the World’ deed mij qua opzet en gedetailleerde beschrijvingen van gevechten nog het meest denken aan ‘Oorlog en Vrede‘ van Tolstoj. Ook een boek waarover ik verschrikkelijk lang gedaan heb. Uiteindelijk was ‘The War of the End of the World’ gewoon een erg deprimerend boek (met als enige lichtpuntje het liefdesverhaal tussen de journalist en Jurema) en denk ik dat ik daar in deze deprimerende tijden niet zo goed tegen bestand was.